Αυτός είναι ο οδηγός των οδοντιάτρων για ασφαλή θεραπεία εν μέσω κορωνοϊού

Σύμφωνα με την ελληνική Οδοντιατρική Ομοσπονδία τα είδη άμεσης προστασίας κατά τη διάρκεια της θεραπευτικής πράξης, τη διαχείριση των επισκεπτών, των συνεργατών καθώς και για την απολύμανση των χώρων του οδοντιατρείου είναι τα παρακάτω:

Συστήνονται μάσκες FFP2 ή FFP3 ή Ν95 ή ΚΝ95 μάσκα, κατά προτίμηση χωρίς βαλβίδα εκτόνωσης.
Μίας χρήσης χειρουργικά γάντια
Προστατευτικά γυαλιά με μετωπική και πλευρική κάλυψη
Ασπίδα προστασίας
Μίας χρήσης χειρουργική μπλούζα αδιάβροχη εσωτερικά και εξωτερικά ή υγροαπωθητική μπλούζα με επικάλυψη ποδιάς από συνθετική ύλη.
Προτιμάται να χρησιμοποιούνται στο ιατρείο διαφορετικά παπούτσια από εκείνα των άλλων χώρων κυκλοφορίας ή εναλλακτικά να καλύπτονται με ποδονάρια μίας χρήσης.
Μίας χρήσης καλυπτικό κεφαλής όταν βρισκόμαστε στο χώρο θεραπείας και πραγματοποιούνται εργασίες με πιθανή έκλυση αεροζόλ.
Δεν επιτρέπονται κοσμήματα στα χέρια, όπως και οιουδήποτε είδους βραχιόλια, έτσι ώστε να διευκολύνεται στο μέγιστο το πλύσιμο και η απολύμανση τους.
Τα κινητά μας τηλέφωνα παραμένουν στο χώρο που αλλάζουμε τα ρούχα ή εάν τα έχουμε στο χώρο της εργασίας, καλύπτονται με μεμβράνη ή απολυμαίνονται συχνά με αλκοολούχα διαλύματα.
Στην είσοδο του ιατρείου μπορεί να βρίσκονται τοποθετημένα ειδικά αντιμικροβιακά δάπεδα.
Συστήνεται στους ασθενείς μας να φυλάσσουν το κινητό τους στην τσάντα ή κάποια τσέπη του ρουχισμού τους ή να τους χορηγείται χάρτινο ή πλαστικό σακουλάκι φύλαξης.
Πριν την έναρξη μίας συνεδρίας, ο ασθενής οφείλει να έχει βουρτσίσει προσεκτικά τα δόντια του και συστήνεται να ξεπλύνει το στόμα του με αραιωμένο διάλυμα υπεροξειδίου του υδρογόνου (οξυζενέ) σε αναλογία 1 προς 2 μέρη νερού (1%) για περίπου 30 δευτερόλεπτα για να ελαχιστοποιήσουμε το ιικό φορτίο στη στοματική κοιλότητα. Οι στοματοπλύσεις με διαλύματα που περιέχουν χλωρεξιδίνη δεν είναι αποτελεσματικά για την εξουδετέρωση του COVID-19.
Η χρήση μάσκας FFP2/3 ενδείκνυται σε περίπτωση οδοντιατρικής πράξης όπου έχουμε πρόκληση αερολύματος και είναι χρήσιμο να επικαλύπτονται με απλή χειρουργική μάσκα.
Οι μάσκες FFP2 / FFP3 αλλάζονται μετά το πέρας κάθε ημέρας (ο χρόνος επιτρεπόμενης χρήσης τους είναι 8-10 ώρες). Οι συγκεκριμένες μετά από κάθε ασθενή πρέπει να αφαιρούνται με ασφαλή τρόπο καιμετά την ολοκλήρωση κάθε περιστατικού,να εναποτίθενται σε νεφροειδέςή άλλο περιέκτη ή επάνω σε χάρτινη πετσέτα.
Για όλες τις πράξεις που εκλύεται αερόλυμα είναι επιβεβλημένη η χρήση ατομικής προσωπίδας, που θα καθαρίζεται και απολυμαίνεται με τη χρήση κατάλληλων υλικών.
Για πράξεις που δεν εκλύεται αερόλυμα (εξέταση, αποτύπωση, χειρουργικές μικροεπεμβάσεις, εξαγωγές) μπορεί να χρησιμοποιείται χειρουργική μάσκα, κάτω από την απαραίτητη προσωπίδα)
Περιορίζονται κατά το δυνατόν οι εργασίες που μπορεί να προκαλέσουν νέφος «αεροζόλ». Εάν είναι απολύτως αναγκαίο, τότε η χρήση απομονωτήρα είναι η απόλυτη ένδειξη.
Πρέπει να περιορίζεται στο ελάχιστο η χρήση της πολλαπλής υδροαεροσύριγγας.
Προτείνεται η αξιοποίηση της τεχνικής του ελαστικού απομονωτήρα πλήρους κάλυψης.
Επιβάλλεται η χρησιμοποίηση ισχυρής αναρρόφησης από το προσωπικό του οδοντιατρείου κατά τη διενέργεια των περισσοτέρων πράξεων.
Όλες οι χειρολαβές (και τα στόμια των αεροσυρίγγων) οφείλουν να αποστειρώνονται στον αυτόκαυστο κλίβανο, μετά από κάθε ασθενή.
Υπενθυμίζεται ότι είναι απαραίτητο το σχολαστικό πλύσιμο των χεριών μετά την ολοκλήρωση κάθε περιστατικού και την αφαίρεση των γαντιών.

Σε περίπτωση ενιαίου κλινικού χώρου δεν επιτρέπεται ταυτόχρονη χρήση δύο (2) ή περισσοτέρων εδρών, εάν η απόσταση μεταξύ τους υπολείπεται των δύο (2) μέτρων. Σε περίπτωση χρήσης συσκευών, που δημιουργούν αερόλυμα συστήνεται να μην παρευρίσκεται ταυτόχρονα και άλλος ασθενής.
Όταν αφαιρούμε ακίνητες ορθοδοντικές συσκευές προσπαθούμε για την αποφυγή κατά το δυνατόν δημιουργίας αεροζόλ.
Μετά από κάθε συνεδρία, απολυμαίνουμε όλες τις επιφάνειες που τυχόν ήρθε σε επαφή ο ασθενής και σε ακτίνα περίπου δυο (2) μέτρων με κατάλληλο απολυμαντικό διάλυμα, με βάση πολυαλκοόλες και ενώσεις των αμμωνίου ή υποχλωριώδες Νάτριο.
Κατά τον ίδιο τρόπο απολυμαίνονται οι επιφάνειες περιφερικά της έδρας (πάγκοι, ερμάρια, λαβές ντουλαπιών, διακόπτες και ποδοδιακόπτες)

Προσθετικές εργασίες
Όλες οι προσθετικές εργασίες που παραλαμβάνονται για δοκιμή ή εφαρμογή απολυμαίνονται με κατάλληλα αλκοολούχα διαλύματα.
Όλα τα αποτυπώματα, εκπλύνονται με άφθονο νερό βρύσης και απολυμαίνονται με κατάλληλα απολυμαντικά διαλύματα.
Χρησιμοποιούμε τα κατάλληλα για κάθε επιφάνεια απολυμαντικά, ανάλογα με το χρόνο δράσης τους και σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή.
Η παραλαβή παραγγελιών σε σακούλες ή χαρτοκιβώτια επιβάλλεται να γίνεται φορώντας γάντια ή να ακολουθείται από σχολαστικό πλύσιμο και απολύμανση των χεριών.
Πληκτρολόγιο και ποντίκι, που βρίσκονται στο χώρο του ιατρείου απολυμαίνονται μετά από κάθε ασθενή ή καλύπτονται με μεμβράνες μιας χρήσης.
Όλα τα χρησιμοποιημένα είδη (ποτηράκια, σιελαντλίες, αναρροφήσεις, γάντια μάσκες, μπλούζες κ.λ.π.) τα διαχειριζόμαστε σαν επικίνδυνα ιατρικά απόβλητα. Η συσκευασία των απορριμμάτων θα γίνει με διπλά γάντια, τα οποία θα απορριφθούν στη συνέχεια σε συγκεκριμένο σάκο χαμηλής διαπερατότητας. Η περίδεση του σάκου διενεργείται φορώντας νέο/καθαρό ζεύγος γάντια, τα οποία θα απορριφθούν στον ειδικό κάδο και ακολουθεί επιμελημένο πλύσιμο των χεριών.
Επιβάλλεται ο επιμελημένος καθαρισμός της τουαλέτας των ασθενών εφόσον, ο/η ασθενής ή άτομο που τον/την συνόδευε, έκανε χρήση.
Ο καθαρισμός του δαπέδου του ιατρείου πρέπει να γίνεται συχνά, με κατάλληλο απολυμαντικό/καθαριστικό διάλυμα, συμβατό με το δάπεδο.
Είναι πολύ χρήσιμη η επιτήρηση των καθαριστριών ή συνεργείων καθαρισμού κατά την ημερήσια ή εβδομαδιαία καθαριότητα του ιατρείου και η χορήγηση σε αυτούς γραπτών οδηγιών με κατανοητή διατύπωση.
Επιβάλλεται ο συχνός αερισμός των χώρων. Η διάρκεια και η συχνότητα του αερισμού, εάν αυτός γίνεται με φυσικό τρόπο (άνοιγμα παραθύρωνεξαρτάται από τη συχνότητα των συνεντεύξεων, τη διάρκειά τους, το είδος των πράξεων που διενεργήθηκαν και οπωσδήποτε από το μέγεθος των δωματίων.
Μετά την αποχώρηση ασθενών, στους οποίους διενεργήθηκε πράξη που παράγει αερόλυμα, πρέπει να μεσολαβεί διάλειμμα ικανού χρόνου κατά το οποίο ο χώρος αερίζεται με φυσικό τρόπο. Εφόσον, υπάρχει μηχανική απομάκρυνση του αέρα, πρέπει να είναι είτε συνεχής ή να ενεργοποιείται 6-10 φόρες ανά ώρα.
Εφόσον διατίθενται συσκευές επεξεργασίας του αέρα, πρέπει να ελέγχεται το φάσμα των δυνατοτήτων τους και να λαμβάνονται υπόψη οι σχετικές ενδείξεις των μηχανημάτων που θα πρέπει να διαθέτουν φίλτρο ΗΕΡΑ.
Η χρησιμοποίηση κλιματιστικών μηχανημάτων, δεν κρίνεται ασφαλής, εκτός εάν λειτουργούν συνεχώς 24/7, σύμφωνα με τις οδηγίες του Υπ. Υγείας.

Ευπαθείς ομάδες
Διαχείριση ασθενών που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες
Eυπαθείς ομάδες, με αυξημένες πιθανότητες να αναπτύξουν σοβαρές επιπλοκές από τη νόσο σε κάθε ηλικία, έχουν χαρακτηριστεί οι ασθενείς με τις νόσους:

• Καρκίνο
• Χρόνια νεφρική νόσο
• ΧΑΠ (χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια)
• Ανοσοκαταστολή (εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα) από μεταμόσχευση
• συμπαγούς οργάνου
• Παχυσαρκία (δείκτης μάζας σώματος [ΔΜΣ] 30 ή υψηλότερος)
• Σοβαρές καρδιακές παθήσεις, όπως καρδιακή ανεπάρκεια, στεφανιαία νόσο ή
• μυοκαρδιοπάθεια.
• Δρεπανοκυτταρική αναιμία
• Σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2

Ασθενείς με πιθανά αυξημένη πιθανότητα, να αναπτύξουν σοβαρές επιπλοκές, είναι όσοι παρουσιάζουν:

• Άσθμα (μέτρια έως σοβαρή κατάσταση)
• Εγκεφαλοαγγειακή νόσο (με επιπλοκές στα αιμοφόρα αγγεία και την αιμάτωση του εγκεφάλου)
• Κυστική ίνωση
• Υπέρταση ή αυξημένη αρτηριακή πίεση
• Ανοσοκαταστολή (εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα) από μεταμόσχευση μυελού των οστών, από ανοσολογικές ανεπάρκειες, HIV, μακροχρόνια χρήση κορτικοστεροειδών ή χρήση άλλων ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων.
• Νευρολογικές καταστάσεις, όπως άνοια
• Ηπατική νόσο
• Εγκυμοσύνη
• Πνευμονική ίνωση
• Οι καπνιστές
• Θαλασσαιμία
• Σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1
• Επίσης, παιδιά με γενετικές, νευρολογικές ή μεταβολικές διαταραχές ή με συγγενείς καρδιοπάθειες, μπορεί να έχουν αυξημένη πιθανότητα ανάπτυξης επιπλοκών από τη νόσο.

Ref: CDC(2020) https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/need-extra-precautions/people-with-medical-conditions.html

Σε περίπτωση ασθενούς με ιατρικό ιστορικό με μια από τις προαναφερθείσες νόσους, συνιστούμε η προσέλευσή του στο οδοντιατρείο να προηγείται χρονικά των υπόλοιπων περιστατικών της ημέρας.