Με βάση το σχέδιο προετοιμασίας και απόκρισης για Επιδημία/Πανδημία από τον κορω-
νοϊό COVID-19 του Υπουργείου Υγείας και του ΕΟΔΥ, η επιδημιολογική́ επιτήρηση συμ-
βάλλει στην παρακολούθηση της ζήτησης υπηρεσιών υγείας και στην αξιολόγηση της
πορείας των λαμβανόμενων μέτρων. Ο Οδοντιατρικός Κλάδος εναρμονίστηκε αμέσως
με τα διεθνή πρωτόκολλα και απαιτήσεις που διέπουν την ασφαλή παροχή υπηρεσιών
υγείας, τόσο για τους ασθενείς, τους Οδοντιάτρους και το προσωπικό των οδοντιατρείων.
Για το λόγο αυτό η ΕΟΟ εξέδωσε διαδοχικά τρεις (3) κατευθυντήριες οδηγίες προς τους
Οδοντιάτρους που λειτουργούν στην επικράτεια, που αποσκοπούσαν στον έλεγχο της
διασποράς της λοίμωξης και παράλληλα στην αντιμετώπιση των επειγόντων και επώδυ-
νων περιστατικών.
Με βάση την πορεία του φαινομένου, κρίνεται απαραίτητη η έκδοση νεότερων οδηγιών,
που θα στοχεύουν στη χάραξη ενός ρεαλιστικού περιγράμματος ενεργειών και δράσεων
για την περίπτωση που τα οδοντιατρεία θα ενταχθούν σε μια σταδιακή επάνοδο προς την
παροχή μεγαλύτερου φάσματος υπηρεσιών.
ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΕΙΟ
Προτείνεται οι συνεδρίες/ραντεβού να είναι τουλάχιστον ανά μία ώρα και η αυστηρή
τήρηση του χρονικού αυτού ορίου να επισημαίνεται στους ασθενείς.
Όταν θα κλείνουμε ραντεβού τηλεφωνικά πρέπει ο γιατρός είτε η βοηθός να κάνουν τις
παρακάτω ερωτήσεις : «Εξαιτίας της κατάστασης, λόγω κορονοϊού, θα ήθελα να σας κάνω
κάποιες ερωτήσεις:»
1) Έχετε κάνει πρόσφατα εξέταση για τον κορωνοϊό COVID 19 και εάν ναι ποιό ήταν το
αποτέλεσμα;
2) Έχετε χαρακτηρισθεί ύποπτο περιστατικό λόγω στενής επαφής με θετικό κρούσμα
COVID-19; Βρίσκεστε ή ήταν η οικογένειά σας σε καραντίνα και εάν ναι πριν από πόσο
χρονικό διάστημα.
3) Έχετε τις τελευταίες τρείς ημέρες κάποιο από τα παρακάτω συμπτώματα : Βήχα ή πυρε-
τό ή πονοκέφαλο ή φαρυγγαλγία;
Εάν απαντηθεί NAI σε κάποιες από τις παραπάνω ερωτήσεις, τότε μετακινούμε το ραντε-
βού για μετά από δύο εβδομάδες ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ.
• Πολύ βασικό είναι να τονίζουμε στους ασθενείς μας, ότι για την ασφάλεια τους θα πρέπει
να εισέρχονται στο χώρο του οδοντιατρείου χωρίς συνοδό, εκτός αν αυτό κρίνεται απολύ-
τως απαραίτητο (κυρίως για μικρά παιδιά). Ο συνοδός θα πρέπει να είναι ΜΟΝΟ ένας (1).
• Επιπρόσθετα, είναι υποχρεωτικό να φοράνε μάσκα μίας χρήσης όταν θα εισέρχονται
στο χώρο αναμονής και να απολυμαίνουν τα χέρια τους με απολυμαντικό υγρό που
θα έχουμε στη διάθεση τους, κατά την είσοδό τους στο οδοντιατρείο. Τη μάσκα θα την
αφαιρούν όταν θα μπαίνουν στο χώρο θεραπείας. Εάν δεν έχουν μάσκα μιας χρήσης θα
την χορηγούμε εμείς.
• Ο χαιρετισμός προς τους ασθενείς μας να μην είναι με σωματική επαφή.
• Η εξώπορτα του ιατρείου να μένει -αν είναι εφικτό- ανοιχτή, έτσι ώστε να μην αγγίζουν
τα πόμολα οι ασθενείς μας. Σε αντίθετη περίπτωση προτείνεται η κάλυψη των πόμολων
με πλαστικοποιημένο χαρτί ή μεμβράνη και η συχνή μετά από κάθε επίσκεψη απολύ-
μανση της πόρτας και των πόμολων με κατάλληλο απολυμαντικό διάλυμα αλκοολούχο
ή υποχλωριώδους νατρίου.
• Δεν θα πρέπει να υπάρχουν στο χώρο αναμονής περιοδικά, εφημερίδες και ενημερωτι-
κά φυλλάδια.
• Μηχανές καφέ και νερού επίσης πρέπει να αφαιρεθούν.
• Στο έπιπλο της γραμματείας είναι φρόνιμο να τοποθετηθεί διαχωριστικό (γυαλί η πλέ-
ξιγκλας) έτσι ώστε να προστατεύεται το προσωπικό μας. Όλες οι επιφάνειες του χώρου
αναμονής, με τις οποίες έρχονται σε άμεση επαφή οι ασθενείς μας, πρέπει να απολυμαί-
νονται συχνά.
• Η ασφαλής απόσταση, 1-2 μέτρα, ανάμεσα στους ασθενείς πρέπει να τηρηθεί αφαιρώ-
ντας η μετακινώντας καθίσματα στο χώρο αναμονής. Εαν κάτι τέτοιο δεν είναι δυνατόν,
να ζητηθεί από τον τυχόν υπεράριθμο ασθενή μας να κάνει μία μικρή βόλτα και πέντε (5)
λεπτά πριν το ραντεβού να ενημερωθεί τηλεφωνικά από εμάς.
• Εάν και εφόσον υπάρχει συνοδός θα του ζητάται ευγενικά να παραμείνει μόνος στο
χώρο αναμονής φέροντας μάσκα μέχρι την ολοκλήρωση του περιστατικού.
• Αν αντιληφθούμε στο οδοντιατρείο μας άτομο με κάποιο ύποπτο σύμπτωμα, θα πρέπει
να του ζητηθεί ευγενικά να εγκαταλείψει άμεσα το χώρο μας.
• Το προσωπικό της γραμματείας επιβάλλεται να φορά χειρουργική μάσκα. Προστατευτι-
κά γυαλιά και μίας χρήσης σκούφος χειρουργείου είναι προαιρετικά.
• Αν η γραμματέας έχει οιουδήποτε είδους συναλλαγή με ασθενή (όπως η τυχόν πληρω-
μή, παραλαβή ακτινογραφιών, εγγράφων κ.ά.) πρέπει να φορέσει γάντια μιας χρήσης,
τα οποία και θα πετάξει αμέσως μετά τη συναλλαγή. Επίσης, μετά από κάθε επαφή με
χρήματα, φακέλους η δέματα, προτείνεται η αντισηψία των χεριών με πλύσιμο και αλκο-
ολούχο διάλυμα.
• Σε περίπτωση που προβλέπεται η συνεκτίμηση του περιστατικού με τη βοήθεια υφιστά-
μενων ακτινογραφιών, συστήνεται η ηλεκτρονική αποστολή των σχετικών αρχείων.
• Είναι βασικό οι χώροι να αερίζονται τακτικά και αν είναι δυνατόν με τη δημιουργία ρεύ-
ματος (διαμπερώς) έτσι ώστε να απομακρύνονται αιωρούμενα σωματίδια και παθογόνοι
μικροοργανισμοί.
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΙΑΤΡΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΜΑΣ
Τα εναλλακτικά σχέδια λειτουργίας των οδοντιατρείων για την «επόμενη μέρα» είναι τα
παρακάτω:
Σχέδιο 1: Για την οδοντιατρική περίθαλψη του πληθυσμού της χώρας σε χρονικές περιό-
δους ή περιοχές ΥΨΗΛΗΣ/ ΠΟΛΥ ΥΨΗΛΗΣ πιθανότητας μετάδοσης του ιού SARS-CoV-2
στην κοινότητα ή επί ανάλογης εκτίμησης της επιδημιολογικής κατάστασης (π.χ. σε ενδε-
χόμενη έξαρση της επιδημίας με το αναμενόμενο δεύτερο επιδημικό κύμα το Φθινόπωρο
ή και νωρίτερα, εφ’ όσον επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις εμφάνισης δεύτερου κύματος ή/
και περιοχές όπου εμφανίζεται συρροή κρουσμάτων και λαμβάνονται τοπικά μέτρα περι-
ορισμού μετακινήσεων του πληθυσμού).
Σχέδιο 2: Για την περίθαλψη του πληθυσμού της χώρας σε χρονικές περιόδους ή/και πε-
ριοχές ΜΕΣΗΣ πιθανότητας μετάδοσης του ιού SARS-CoV-2 στην κοινότητα ή επί ανάλο-
γης εκτίμησης της επιδημιολογικής κατάστασης (περίοδος μετά από lockdown).
Σχέδιο 3: Για την οδοντιατρική περίθαλψη του γενικού πληθυσμού της χώρας σε χρονι-
κές περιόδους ή περιοχές (π.χ. νησιά) ΧΑΜΗΛΗΣ/ΠΟΛΥ ΧΑΜΗΛΗΣ πιθανότητας μετάδο-
σης του ιού SARS-CoV-2 στην κοινότητα ή επί ανάλογης εκτίμησης της επιδημιολογικής
κατάστασης και έως τη λήξη της επιδημίας.
Η μετάβαση μεταξύ των σχεδίων λειτουργίας για χρονικές περιόδους και περιοχές
διαφορετικής πιθανότητας μετάδοσης του ιού SARS-CoV-2, γίνεται μετά από εισήγηση
της Επιτροπής Αντιμετώπισης Εκτάκτων Συμβάντων Δημόσιας Υγείας από λοιμογόνους
παράγοντες, του ΕΟΔΥ.
Τα μέτρα πρόληψης και ελέγχου της διασποράς των λοιμώξεων, έχουν σαν στόχο τους
ασθενείς, τους υγειονομικούς αλλά και την κοινότητα.
Την περίοδο αυτή τα αυξημένα και πιο ευκρινή προς τους ασθενείς Μέσα Ατομικής Προστα-
σίας, διαβαθμίζονται ανάλογα με την πράξη, τη διασπορά του ιού και άλλες παραμέτρους.
ΕΙΔΗ ΑΜΕΣΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ
ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΑΞΗΣ
• Συστήνονται μάσκες FFP2 ή FFP3 ή Ν95 ή ΚΝ95 μάσκα.
• Μίας χρήσης χειρουργικά γάντια.
• Προστατευτικά γυαλιά με μετωπική και πλευρική κάλυψη. Ασπίδα προστασίας.
• Μίας χρήσης χειρουργική μπλούζα αδιάβροχη εσωτερικά και εξωτερικά.
• Προτιμάται να χρησιμοποιούνται στο οδοντιατρείο διαφορετικά παπούτσια
από εκείνα των άλλων χώρων κυκλοφορίας η εναλλακτικά να καλύπτονται
με ποδονάρια μίας χρήσης.
• Μίας χρήσης καλυπτικό κεφαλής όταν βρισκόμαστε στο χώρο θεραπείας και πραγματο-
ποιούνται εργασίες με πιθανή έκλυση αερολύματος.
• Δεν επιτρέπονται κοσμήματα στα χέρια, όπως και οιουδήποτε είδους βραχιόλια, έτσι
ώστε να διευκολύνεται στο μέγιστο στο μέγιστο το πλύσιμο και η απολύμανση την απο-
λύμανση τους.
• Τα κινητά μας τηλέφωνα παραμένουν στο χώρο που αλλάζουμε τα ρούχα ή εάν τα
έχουμε στο χώρο της εργασίας, καλύπτονται με μεμβράνη ή απολυμαίνονται συχνά με
αλκοολούχα διαλύματα.
• Συστήνεται στους ασθενές να φυλάσσουν το κινητό τους στην τσάντα ή κάποια τσέπη
του ρουχισμού τους.
• Πριν την έναρξη μίας συνεδρίας, ξεπλένει ο ασθενής με διάλυμα υπεροξειδίου του
υδρογόνου 1% (αραιωμένο οξυζενέ) για περίπου 30 δευτερόλεπτα, ώστε να ελαχιστο-
ποιηθεί το ιικό φορτίο στη στοματική κοιλότητα. Οι στοματοπλύσεις με διαλύματα που
περιέχουν χλωρεξιδίνη δεν είναι αποτελεσματικές για την εξουδετέρωση του COVID-19.
• Οι μάσκες FFP2 / FFP3 αλλάζονται μετά το πέρας κάθε μέρας (ο χρόνος επιτρεπόμενης
χρήσης τους είναι 8-10 ώρες). Τυχόν επαναχρησιμοποιούμενες μάσκες, θα πρέπει να
αποστειρώνονται βάσει των οδηγιών του κατασκευαστή. Οι συγκεκριμένες μετά απο
κάθε ασθενή πρέπει να αφαιρούνται με ασφαλή τρόπο μετα την ολοκλήρωση κάθε περι-
στατικού και εναποτίθενται σε μίας χρήσης νεφροειδές ή άλλο μιας χρήσης περιέκτη.
• Οι μάσκες FFP2 μπορεί συνεχίζουν να φοριούνται απο τον οδοντίατρο και τη βοηθό του
για τουλάχιστον μισή ώρα, μετά απο οδοντιατρική πράξη που εκλύει αερόλυμα.
• Για όλες τις πράξεις που εκλύεται αερόλυμα είναι επιβεβλημένη η χρήση ατομικής προ-
σωπίδας, που θα καθαρίζεται και απολυμαίνεται με τη χρήση κατάλληλων υλικών.
• Για πράξεις που δεν εκλύεται αερόλυμα (εξέταση, αποτύπωση, χειρουργικές μικροεπεμ-
βάσεις, εξαγωγές) μπορεί να χρησιμοποιείται χειρουργική μάσκα, κάτω από την απαραί-
τητη προσωπίδα).
• Αποφεύγονται εργασίες που μπορεί να προκαλέσουν αερόλυμα. Εάν είναι απολύτως
αναγκαίο, τότε η χρήση απομονωτήρα είναι η απόλυτη ένδειξη.
• Πρέπει να περιορίζεται στο ελάχιστο η χρήση της πολλαπλής υδροαεροσύριγγας.
• Προτείνεται η αξιοποίηση της τεχνικής του ελαστικού απομονωτήρα πλήρους κάλυψης.
• Επιβάλλεται η χρησιμοποίηση ισχυρής αναρρόφησης από το προσωπικό του οδοντια-
τρείου κατά τη διενέργεια των περισσοτέρων πράξεων.
• Ολες οι χειρολαβές (και τα στόμια των αεροσυρίγγων) οφείλουν να αποστειρώνονται
στον αυτόκαυστο κλίβανο, μετά από κάθε ασθενή.
• Όταν αφαιρούμε ακίνητες ορθοδοντικές συσκευές προσπαθούμε για την αποφυγή κατά
το δυνατόν δημιουργίας αερολύματος.
• Μετά από κάθε συνεδρία, απολυμαίνουμε όλες τις επιφάνειες που τυχόν ήρθε σε
επαφή ο ασθενής και σε ακτίνα περίπου δυο (2) μέτρων με κατάλληλο απολυμα-
ντικό διάλυμα με βάση πολυαλκοόλες και ενώσεις του τεταρτοταγούς αμμωνίου ή
υποχλωριώδες νάτριο.
• Κατά τον ίδιο τρόπο απολυμαίνονται οι επιφάνειες περιφερικά της έδρας (πάγκοι, ερμά-
ρια, λαβές ντουλαπιών, διακόπτες και ποδοδιακόπτες).
• Επιβάλλεται να είμαστε επαρκώς ενημερωμένοι για το χρόνο δράσης των απολυμαντι-
κών μέσων.
• Πληκτρολόγιο και ποντίκι Η/Υ που βρίσκονται στο χώρο του οδοντιατρείου απολυμαί-
νονται μετά από κάθε ασθενή ή καλύπτονται με μεμβράνες μίας χρήσης.
• Όλα τα χρησιμοποιημένα είδη (ποτηράκια, σιελαντλίες, αναρροφήσεις, γάντια μάσκες,
μπλούζες κ.λ.π.) τα διαχειριζόμαστε σαν επικίνδυνα ιατρικά απόβλητα. Η συσκευασία
των απορριμμάτων να γίνεται με διπλά γάντια, τα οποία θα απορριφθούν στη συνέχεια
σε συγκεκριμένο σάκο χαμηλής διαπερατότητας. Η περίδεση του σάκου διενεργείται
φορώντας νέο/καθαρό ζεύγος γάντια, τα οποία θα απορριφθούν στον ειδικό κάδο και
ακολουθεί επιμελημένο πλύσιμο των χεριών.
• Επιμελημένος καθαρισμός της τουαλέτας των ασθενών εφόσον ο/η ασθενής ή άτομο
που τον/την συνόδευε έκανε χρήση.
• Καθαρισμός του δαπέδου του ιατρείου με κατάλληλο απολυμαντικό/καθαριστικό διάλυ-
μα, συμβατό με το δάπεδο.
• Επιτήρηση καθαριστριών ή συνεργείων καθαρισμού κατά την ημερήσια ή εβδομαδιαία
καθαριότητα του ιατρείου.
• Η χρησιμοποίηση κλιματιστικών μηχανημάτων, δεν κρίνεται ασφαλής.
Πηγή: Ελληνική οδοντιατρική Ομοσπονδία